یه پروژه سئوی بزرگ داشتیم که تو مهام با کلی هیجان شروعش کردیم. پروژهای که در نگاه اول همه چیزش عالی به نظر میرسید، اما وقتی وارد جزئیات شدیم، متوجه شدیم که بزرگترین مشکلش کنیبالیزیشن بود. صفحات متعددی با هم در رقابت بودند، جایگاهها یکی یکی از دست میرفت و بازدیدها مدام کاهش پیدا میکرد. چالش بزرگی بود؛ انگار صفحات سایت به جای رشد در حال ضربه زدن به هم بودند. رفع این مشکل ماهها زمان برد. با دقت ساختار سایت رو تغییر دادیم، کلمات کلیدی رو مجدداً تنظیم کردیم و قدم به قدم پیش رفتیم تا این غول کنیبال رو شکست بدیم. اما نتیجه، شگفتانگیز بود! صفحات سایت یکی پس از دیگری به جایگاههای بالای گوگل رسیدند و ترافیک ارگانیک به طرز باورنکردنی افزایش پیدا کرد. امروز میخواهیم این تجربه رو با شما به اشتراک بذاریم تا بدونید چطور از این اشتباه بزرگ جلوگیری کنید و جلوی این کابوس سئویی رو بگیرید. پس همراه ما باشید!
کنیبالیزیشن چیست؟
البته قبل از اینکه مفهموم اینکه کنیبال چیست را درک کنیم باید بدانیم سئوچیست؟
به نقل از سایت: وبسیما
سئو (SEO) یا بهینه سازی برای موتورهای جستجو، مجموعهای از فعالیتهایی است که در طراحی و کدنویسی سایت، تدوین استراتژی محتوایی، تولید محتوا و لینکسازی خارجی انجام میدهیم تا جایگاه بهتری در نتایج جستجوی گوگل کسب کرده و بازدیدکننده بیشتری برای سایت جذب کنیم.
کنیبال چیست؟ کنیبالیزیشن (Cannibalization) در سئو به زبان ساده یعنی زمانی که چندین صفحه از وبسایت شما برای یک کلمه کلیدی مشابه یا بسیار نزدیک به هم بهینهسازی شده باشند و این صفحات به جای اینکه همدیگر را تقویت کنند، در نتایج جستجوی گوگل با هم رقابت کنند. درست مثل اینکه شما چندین تیم فوتبال داشته باشید که به جای رقابت با تیمهای دیگر در یک مسابقه با خودشان بازی کنند. نتیجه؟ انرژی و منابع هر تیم هدر میرود و در نهایت هیچکدام به موفقیت نمیرسند. در واقع، کنیبالیزیشن وقتی اتفاق میافتد که موتورهای جستجو نمیدانند کدام یک از صفحات شما را برای کلمه کلیدی مورد نظر در جایگاه بالاتری قرار دهند. این سردرگمی باعث میشود که رتبه تمامی این صفحات کاهش پیدا کند و به جای بهبود جایگاه، کلیت وبسایت شما آسیب ببیند. در نتیجه، ترافیک و نرخ کلیک (CTR) هر صفحه پایین میآید، بازدیدهای کمتری جذب میکنید.
برای شمایی که در مشهد زندگی میکنید این خبر یک فرصت طلایی است. آژانس بازاریابی مهام بهترین شرکت در حوزه طراحی سایت در مشهد و خدمات سئو در مشهد که با تیمی حرفه ای، آماده خدمات رسانی و آموزش به شما عزیزان میباشد
مفهوم کنیبالیزیشن را با این مثال بیشتر درک می کنید!
فرض کنید یک فروشگاه آنلاین لوازم الکترونیکی دارید و برای هر نوع گوشی موبایل یک صفحه جداگانه با عنوان “خرید گوشی موبایل ارزان” ایجاد کردهاید. حالا تصور کنید این عنوان در صفحهای دیگر هم وجود دارد و یا چندین صفحه دیگر هم با عنوان “گوشی موبایل ارزان” بهینه شدهاند. در این حالت، به جای اینکه یک صفحه از شما در نتایج جستجو دیده شود و مشتری جذب کند، ممکن است چندین صفحه از شما در نتایج پایینتر نشان داده شوند، و هیچکدام نتوانند بازدید خوبی کسب کنند. در نتیجه، نه تنها ترافیک کاهش مییابد، بلکه احتمال تبدیل بازدیدکننده به مشتری هم کم میشود.
کنیبالیزیشن باعث کاهش رتبه صفحات سایت میشود، زیرا رقابت صفحات داخلی با یکدیگر، موتورهای جستجو را سردرگم میکند و هیچکدام از صفحات به جایگاه بالایی نمیرسند. وقتی کاربران چندین نتیجه مشابه از یک سایت ببینند، به احتمال زیاد کلیک کمتری روی هر کدام انجام میدهند. همچنین دستهبندی نادرست صفحات میتواند منجر به کاهش نرخ تبدیل شود، چرا که بازدیدکنندگان نمیدانند به کدام صفحه بروند و ممکن است خرید یا اقدام دلخواه شما را انجام ندهند. به طور کلی کنیبالیزیشن یکی از چالشهای بزرگ سئو است که اگر به درستی مدیریت نشود، میتواند کل تلاشهای شما را برای بهبود رتبه سایتتان از بین ببرد. اما نگران نباشید! با شناسایی و رفع کنیبالیزیشن، میتوانید به جای رقابت داخلی، صفحات سایت خود را به سمت رشد و همافزایی هدایت کنید.
چرا باید کنیبالیزیشن در سئو را جدی بگیریم؟
کنیبالیزیشن یک مشکل جدی در سئو است که اگر به آن توجه نکنید، تمام زحمات شما برای بهبود رتبه سایت به هدر میرود. ما در مهام تجربههای زیادی در مواجهه با این مشکل داشتهایم و هر بار که با کنیبالیزیشن در پروژههایمان روبرو شدیم، فهمیدیم که چطور میتواند سایت را از مسیر رشد خارج کند. در اینجا به چند دلیل اشاره میکنیم که چرا باید این مسئله را جدی بگیرید و از وقوع آن جلوگیری کنید.
شماره | موارد |
1 | کسب رتبه پایین روی دو صفحه یا بیشتر |
2 | سئو صفحات اشتباه |
3 | کاهش نرخ تبدیل سایت |
4 | جابجایی صفحات در نتایج جستجو |
5 | هدر رفتن بودجه خزش (Crawl Budget) |
6 | کاهش اعتبار سئو سایت |
1. کنیبالیزیشن مهم است؛ زیرا باعث کسب رتبه پایین روی دو صفحه میشود
کنیبالیزیشن همیشه به حذف صفحه از نتایج گوگل ختم نمیشود. در واقع ممکن است هر دو صفحهای که دچار این مشکل شدهاند به جای حذف، رتبههای پایینتری در گوگل به دست بیاورند. به زبان ساده زمانی که کنیبالیزیشن بین دو صفحه رخ میدهد، حتی صفحهای که رتبه بهتری دارد هم از این مشکل آسیب میبیند و در نهایت هر دو صفحه به سمت پایین نتایج گوگل سقوط میکنند. این یعنی اگر رقابت داخلی صفحات خود را کنترل نکنید، احتمال دارد صفحات ارزشمندتان در رتبههای پایینتر دیده شوند و ترافیک ارزشمندی را از دست بدهید. پس بهتر است قبل از اینکه به این دام بیفتید، ساختار سایت خود را بررسی کنید و از وقوع کنیبالیزیشن جلوگیری کنید!
علاوه بر بهینه سازی سایت و ساختار سایت، رابط کاربری(UX) میتواند در رتبه گرفتن سایت شما نقش بزرگی ایفا کند. مهام با بیش از 7 سال سابقه بهترین گزینه برای خدمات طراحی سایت و سفارش تولید محتوا برای سایت شماست.
2. کنیبالیزیشن مهم است؛ زیرا صفحات اشتباه را سئو میکند
یکی از اثرات منفی صفحات کنیبال در سئو این است که باعث میشود صفحات اشتباهی در نتایج گوگل نمایش داده شوند. تصور کنید شما یک محتوای جامع و فوقالعاده کاربردی را برای یک کلمه کلیدی خاص نوشتهاید، اما به دلیل کنیبالیزیشن این صفحه از نتایج اصلی حذف میشود و به جای آن صفحهای دیگر از سایتتان که اصلاً به اندازه آن محتوای جامع و مفید نیست رتبه میگیرد! در این شرایط، نه تنها زحمات شما به هدر میرود، بلکه کاربران نیز به جای اینکه محتوای باکیفیت شما را ببینند، وارد صفحهای میشوند که اصلاً نیازشان را برآورده نمیکند. بدتر از آن، شما با این اشتباه فرصت را در اختیار رقبا قرار میدهید؛ یعنی به سایتهایی که از لحاظ کیفیت پایینتر از شما هستند این امکان را میدهید که در جایگاههای بالاتری نسبت به شما قرار بگیرند و ترافیک ارزشمند گوگل را از آن خود کنند. پس با یک استراتژی درست و دقیق، از سئو شدن صفحات اشتباه جلوگیری کنید و مطمئن شوید که محتوای اصلیتان همیشه در جایگاه مناسب دیده میشود.همچنین شما میتوانید با یادگیری دوره آموزش سئو و دوره آموزش طراحی سایت به راحتی سایت دلخواه خودتونو طراحی کنید و اونو به راحتی بهینه کنید و دیگر نگران کنیبالیزیشن نباشید.
3. کنیبالیزیشن مهم است؛ زیرا باعث کاهش نرخ تبدیل سایت میشود
نرخ تبدیل، یعنی میزان سودی که شما از فروش محصولات یا ارائه خدمات خود به دست میآورید نسبت به تعداد کاربرانی که وارد سایتتان میشوند. فرض کنید شما صاحب یک فروشگاه اینترنتی هستید و روزانه 100 نفر به وبسایتتان سر میزنند. اگر 10 نفر از این کاربران خرید کنند، نرخ تبدیل شما 10 درصد خواهد بود. حالا تصور کنید به خاطر مشکل کنیبالیزیشن، جایگاه صفحات شما در نتایج جستجو کاهش پیدا کند. این یعنی کاربران کمتری به صفحات اصلی و محصولات شما دسترسی پیدا میکنند، و در نتیجه، نرخ تبدیل و سودآوری سایتتان کاهش خواهد یافت. این اتفاق به طور مستقیم بر نرخ تبدیل شما نیز تاثیر میگذارد، چرا که ترافیک بیشتر مساوی است با فروش و سود بیشتر. بنابراین برای جلوگیری از کاهش نرخ تبدیل و از دست رفتن مشتریان بالقوه، باید از وقوع کنیبالیزیشن در سایتتان پیشگیری کنید و مطمئن شوید که صفحات اصلی شما همیشه در جایگاه شایستهای قرار دارند.
4. کنیبالیزیشن مهم است؛ زیرا باعث جابجایی صفحات در نتایج جستجو میشود
یکی دیگر از تاثیرات منفی کنیبالیزیشن که نباید از آن غافل شد، جابجایی مکرر صفحات در نتایج جستجوی گوگل است. در این شرایط، صفحات دچار کنیبالیزیشن، بهطور پیوسته رتبههای مختلفی را تجربه میکنند. برای مثال، ممکن است امروز صفحهای از سایت شما در رتبه ۶ صفحه اول گوگل قرار بگیرد، اما چند روز بعد همان صفحه به رتبه ۱۰ یا حتی پایینتر سقوط کند. این تغییرات نوسانی در جایگاه، نه تنها باعث میشود سایت شما ناپایدار به نظر برسد، بلکه تجربه کاربری را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. در چنین شرایطی گوگل به دلیل تداخل صفحات در کلمات کلیدی، نمیتواند تشخیص دهد کدام صفحه شایستگی بیشتری برای نمایش در جایگاههای برتر دارد. اگر این مشکل را به موقع شناسایی و رفع نکنید، ممکن است با افت شدید رتبهها یا حتی حذف صفحات از نتایج جستجوی گوگل روبرو شوید. پس اگر متوجه شدید صفحات سایتتان مدام در حال تغییر جایگاه هستند، سریعاً دست به کار شوید و مشکل کنیبالیزیشن را حل کنید تا اعتبار و ثبات سایتتان در نتایج جستجو حفظ شود.
5. کنیبالیزیشن مهم است؛ زیرا باعث هدر رفتن بودجه خزش سایت شما میشود
یکی دیگر از تاثیرات منفی کنیبالیزیشن بر سایت شما هدر رفتن بودجه خزش (Crawl Budget) است. هر سایت بودجه خزش مشخصی از طرف گوگل دارد؛ یعنی تعداد صفحاتی که در یک بازه زمانی توسط رباتهای گوگل بررسی و ایندکس میشوند. زمانی که کنیبالیزیشن رخ میدهد، رباتهای گوگل به جای تمرکز بر صفحات مهم و جدید، وقت خود را صرف بررسی و خزش صفحات مشابه و رقابتی میکنند. در نتیجه بودجه خزش شما به سرعت تمام میشود و صفحات اصلی سایت دیرتر ایندکس میشوند. کاهش بودجه خزش نه تنها باعث میشود صفحات جدید سایت دیرتر در نتایج جستجو ظاهر شوند، بلکه در برخی موارد ممکن است گوگل برای مدت طولانی هیچکدام از صفحات را ایندکس نکند. این یعنی محتوای ارزشمندی که به تازگی منتشر کردهاید، دیده نمیشود و در نتایج جستجو نمایش داده نخواهد شد. بنابراین برای جلوگیری از هدر رفتن بودجه خزش و اطمینان از ایندکس بهموقع صفحات، باید مشکل کنیبالیزیشن را هرچه سریعتر برطرف کنید.
6. کنیبالیزیشن مهم است؛ زیرا باعث کاهش اعتبار سایت میشود
کنیبالیزیشن میتواند به طور مستقیم اعتبار سایت شما را تحت تأثیر قرار دهد. هر وبسایت بر اساس دو فاکتور اصلی یعنی پیج آتوریتی (Page Authority) و دامین آتوریتی (Domain Authority) ارزیابی میشود. این دو فاکتور مشخص میکنند که هر صفحه و دامنه وبسایت چه میزان اعتبار و قدرت در نتایج جستجو دارد. زمانی که کنیبالیزیشن رخ میدهد، رقابت داخلی میان صفحات باعث میشود که پیج آتوریتی هر کدام از صفحات کاهش یابد. در نتیجه، دامین آتوریتی کلی سایت نیز افت میکند و این کاهش اعتبار، رتبه کلی سایت در کلمات کلیدی مختلف را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد. اگر اعتبار سایت شما پایین باشد، حتی با وجود محتوای جامع و سئوشده، نمیتوانید به راحتی جایگاه مناسبی در نتایج جستجوی گوگل کسب کنید. بنابراین، از کنیبالیزیشن دوری کنید و مطمئن شوید که صفحات سایتتان با یکدیگر رقابت نمیکنند. چرا که این رقابت منفی، نه تنها یک صفحه، بلکه اعتبار کلی دامنه سایت را هدف قرار میدهد و تلاشهای شما برای بهبود سئو را زیر سوال میبرد. برای حفظ اعتبار سایت و دستیابی به نتایج بهتر در گوگل، ساختار صفحات را به درستی مدیریت کنید و از وقوع کنیبالیزیشن پیشگیری کنید
تشخیص کنیبالیزیشن در سئو با 4 روش
برای تشخیص مشکل کنیبالیزیشن در سایت میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید. هر کدام از این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارند که در جدول زیر به آنها اشاره میکنیم:
روش تشخیص | معرفی |
روش کوئری جستجوی site | با استفاده از کوئری site:yourdomain.com “کلمه کلیدی” صفحات سایت خود را در گوگل مشاهده کنید و ببینید آیا چندین صفحه مشابه دارید یا خیر. |
روش استفاده از سرچ کنسول | از طریق بخش Performance سرچ کنسول، رتبه و کلمات کلیدی صفحات را بررسی کنید تا صفحات دارای رقابت را شناسایی کنید. |
روش دستی | محتوای صفحات و کلمات کلیدی آنها را به صورت دستی بررسی کنید تا صفحات رقابتی را شناسایی نمایید. |
جستجوی گوگل با فیلتر خاص | با جستجوی مستقیم در گوگل و استفاده از فیلترهای مختلف، رقابت بین صفحات را بررسی کنید. |
1. تشخیص کنیبالیزیشن با استفاده از کوئری جستجوی site
یکی از روشهای اصلی و سریع برای شناسایی کنیبالیزیشن در سئوی وبسایت، استفاده از کوئری جستجوی site است. موتور جستجوی گوگل، ابزارهای مختلفی برای جستجوی پیشرفته در اختیار کاربران قرار میدهد که یکی از آنها کوئری site است. با استفاده از این کوئری، میتوانید تمام صفحات ایندکسشده سایت خود را مشاهده کنید. کافیست آدرس سایتتان را به همراه site: در گوگل جستجو کنید؛ مانند این: site:domain.com
حالا برای اینکه دقیقتر عمل کنید و کنیبالیزیشن را تشخیص دهید، میتوانید کلمه کلیدی مورد نظر خود را نیز در کنار آدرس سایت وارد کنید. به این صورت: site:domain.com کلمه کلیدی. با این کار گوگل تمام صفحاتی که برای آن کلمه کلیدی در سایت شما بهینهسازی شدهاند را نمایش میدهد. در نتایج جستجو، اگر چندین صفحه از سایت شما با همان کلمه کلیدی یا عبارات مشابه نمایش داده شود، این نشاندهنده وجود مشکل کنیبالیزیشن است. در این حالت صفحات سایت به جای همکاری برای بهبود رتبه با هم در حال رقابت هستند و این رقابت داخلی میتواند بر جایگاه کلی سایت شما تأثیر منفی بگذارد. اما اگر صفحات نمایشدادهشده، کلمات کلیدی همخانواده و موضوعات مرتبط داشته باشند، به احتمال زیاد مشکلی وجود ندارد و هر صفحه نقش خود را به درستی ایفا میکند.
نکته مهم این است که این روش ممکن است برای سایتهای بزرگ و با تعداد صفحات زیاد، زمانبر باشد. به همین دلیل، توصیه میشود این روش را بیشتر برای شناسایی کنیبالیزیشن در کلمات کلیدی اصلی و مهم سایت خود به کار بگیرید. این کار به شما کمک میکند تا دید واضحتری نسبت به وضعیت سئو صفحات خود پیدا کرده و از رقابت بیمورد آنها جلوگیری کنید.
2. تشخیص کنیبالیزیشن با استفاده از سرچ کنسول
اگه دنبال یک روش مطمئن برای پیدا کردن مشکل کنیبالیزیشن در صفحات سایتتون هستید، سرچ کنسول گوگل میتونه بهترین ابزار باشه. برای شروع وارد سرچ کنسول سایتتون بشید و به بخش Performance برید. اینجا میتونید لیست تمام کلمات کلیدی رو ببینید که سایتتون در گوگل برای اونها رتبه گرفته و کلیک و ایمپرشن (تعداد دفعات نمایش) داره. حالا کلمه کلیدی مورد نظرتون رو انتخاب کنید و روی اون کلیک کنید. بعد از این، گزینه Pages رو بزنید تا صفحاتی که برای این کلمه کلیدی در نتایج جستجو رتبه دارند، براتون نمایش داده بشه. اگه دیدید چندین صفحه از سایتتون برای یک کلمه کلیدی ظاهر شدن، نگران نشید! این همیشه به معنای کنیبالیزیشن نیست. اینجاست که باید دقیقتر نگاه کنید و ببینید آیا محتوا و کلمات کلیدی این صفحات کاملاً مشابه و یکسان هستن یا نه.
اگه متوجه شدید که صفحاتتون دارن با هم رقابت میکنن، بدونید که کنیبالیزیشن رخ داده و باید دست به کار بشید. اما اگه صفحات مختلف، موضوعات مکمل یا محتوای متفاوتی دارن، احتمالاً مشکل خاصی وجود نداره. با این روش میتونید خیلی راحت صفحات رقابتی رو شناسایی کنید و مطمئن بشید که گوگل دقیقاً میدونه کدوم صفحه از سایتتون برای هر کلمه کلیدی باید رتبه بگیره.
3. تشخیص کنیبالیزیشن به روش دستی
روش دستی یکی از دقیقترین راهها برای تشخیص کنیبالیزیشن در سایت است، اگرچه نسبت به سایر روشها کمی زمانبرتر است، اما به شما امکان میدهد بهطور کامل روی جزئیات کنترل داشته باشید و مطمئن شوید که هیچ صفحهای از دیدتان جا نمیماند. برای شروع، به بخش نوشتهها و برگهها در پنل مدیریت سایت خود بروید و مطمئن شوید که تمامی صفحات را در حالت نمایش کامل قرار دادهاید. حالا، کلمه کلیدی مورد نظرتان را در یکی از برگهها یا نوشتهها پیدا کنید و سپس با استفاده از کلید ترکیبی Ctrl + F در مرورگر، کلمه کلیدی مورد نظر را در بین تمامی نوشتهها جستجو کنید. با این کار، میتوانید متوجه شوید که آیا این کلمه کلیدی در صفحات دیگر نیز استفاده شده است یا خیر. پس از بررسی نوشتهها، به سراغ برچسبها و دستهبندیهای سایت بروید و به همین شیوه، وجود کلمات کلیدی مشابه را بررسی کنید. اگر در صفحات مختلف یا دستهبندیهای متعددی از یک کلمه کلیدی مشابه استفاده شده باشد، این میتواند نشانهای از کنیبالیزیشن باشد. این روش دستی به شما این امکان را میدهد که تمام صفحات، نوشتهها و حتی برچسبهای سایت را به دقت بررسی کنید و هر گونه رقابت داخلی را شناسایی و برطرف کنید.
4. جستجوی گوگل با فیلتر خاص
یکی از راههای شناسایی کنیبالیزیشن در سایت، استفاده از جستجوی گوگل همراه با فیلترهای خاص است. این روش به شما کمک میکند تا صفحاتی که پتانسیل رقابت داخلی دارند را شناسایی کنید، اما تصمیمگیری در مورد نحوه برخورد با این صفحات، مانند ادغام یا ریدایرکت آنها، ممکن است چالشبرانگیز باشد. برای مثال، زمانی که کلمه کلیدی خاصی مانند SEO را در گوگل جستجو میکنید و سپس در انتهای URL جستجو مقدار &filter=0 را اضافه میکنید، میتوانید تمامی نتایج از یک سایت خاص را در رتبههای مختلف مشاهده کنید. این کار به شما کمک میکند متوجه شوید که آیا صفحات متعددی از یک سایت، برای همان کلمه کلیدی در حال رقابت هستند یا خیر. برای مثال، وقتی این کار را برای سایت Moz انجام دهید، متوجه میشوید که به جای یک نتیجه، ۷ نتیجه مختلف از سایت Moz برای همان کلمه کلیدی نشان داده میشود. حالا اگر کلمه کلیدی keyword cannibalization را در گوگل جستجو کنید، ممکن است فقط یک نتیجه از سایت Moz را در بین ۲۰ نتیجه برتر مشاهده کنید. اما وقتی فیلتر &filter=0 را به URL اضافه کنید، سه نتیجه مختلف از Moz در بین ۲۰ رتبه برتر دیده میشود. در این مثال، یک مقاله از سال ۲۰۱۹ در رتبه ۶ و دو مقاله دیگر به ترتیب در رتبههای ۱۲ و ۱۳ قرار دارند.
این اطلاعات به شما نشان میدهد که سایت Moz میتواند با ادغام برخی از این صفحات یا ریدایرکت کردن آنها، صفحه اصلی را در جایگاه بالاتری قرار دهد. به عبارتی، این روش کمک میکند تا گوگل فقط یک صفحه مرتبط و قدرتمند را بهجای چندین صفحه پراکنده در رتبههای مختلف، نمایش دهد.
مزایا و معایب روش های پیدا کردن و تشخیص کنیبالیزیشن؟
در ادامه به مزایا و معایب هر روش به صورت کامل خواهیم پرداخت:
1. روش کوئری جستجوی site
این روش یکی از سریعترین و سادهترین راهها برای بررسی صفحات ایندکس شده در گوگل است. کافیست کوئری site:yourdomain.com “کلمه کلیدی” را در گوگل جستجو کنید تا فهرستی از صفحات مرتبط با کلمه کلیدی مورد نظرتان را مشاهده کنید. مزیت اصلی این روش، سرعت بالای آن است؛ چرا که در کمتر از چند ثانیه میتوانید متوجه شوید که آیا صفحات مشابهی در سایت شما وجود دارند یا خیر. اما نباید فراموش کنید که این روش به دلیل عدم نمایش جزئیات، دقت پایینی دارد و برای تحلیلهای عمیقتر مناسب نیست.
2. روش استفاده از سرچ کنسول
سرچ کنسول گوگل ابزار قدرتمندی است که به شما امکان میدهد رتبه، نرخ کلیک (CTR) و کلمات کلیدی صفحات مختلف را مشاهده کنید. با این روش، میتوانید متوجه شوید کدام صفحات برای یک کلمه کلیدی خاص در حال رقابت هستند. این روش اطلاعات دقیق و مفیدی ارائه میدهد، اما نیاز به زمان بیشتری برای تحلیل دادهها و تجربه کار با سرچ کنسول دارد. اگر به دنبال راهکاری هستید که هم جزئیات را نشان دهد و هم قابلیت تحلیل دادهها را داشته باشد، این گزینه برای شما مناسب است.
3. روش دستی
اگر وقت و حوصله بیشتری دارید، بررسی دستی صفحات میتواند به شما کمک کند تا دقیقاً بفهمید کدام صفحات دچار مشکل کنیبالیزیشن هستند. این روش به شما امکان میدهد به صورت مستقیم محتوای صفحات و کلمات کلیدی آنها را مشاهده و مقایسه کنید. با این حال، انجام این کار برای سایتهای بزرگ میتواند بسیار زمانبر و خستهکننده باشد و به همین دلیل، بیشتر برای سایتهای کوچک و متوسط توصیه میشود.
4. جستجوی گوگل با فیلتر خاص
جستجوی مستقیم در گوگل با استفاده از فیلترهای مختلف (مانند تاریخ، منطقه جغرافیایی و غیره)، راهکار خوبی برای تشخیص سریع رقابت میان صفحات است. این روش به شما دید کلی نسبت به وضعیت صفحات در نتایج جستجو میدهد و میتوانید متوجه شوید کدام صفحات در حال رقابت هستند. اما دقت این روش به اندازه استفاده از ابزارهای تخصصی مانند سرچ کنسول نیست و اطلاعات محدودتری ارائه میدهد.
پیش از رفع کردن کنیبالیزیشن، این 6 مورد را جدی بگیرید!
در ادامه، ۶ نکته حیاتی را که باید پیش از هر اقدامی مدنظر قرار دهید، با شما به اشتراک میگذاریم.
1. دابل ریزالت (Double Result) همیشه به معنای کنیبالیزیشن نیست!
شاید وقتی میبینید چندین صفحه از سایتتان برای یک کلمه کلیدی مشخص در گوگل ظاهر میشوند، فکر کنید دچار کنیبالیزیشن شدهاید. اما نگران نباشید! این وضعیت که بهش دابل ریزالت (Double Result) میگیم، همیشه نیاز به رفع مشکل نداره.
تصور کنید برای یک کلمه کلیدی مثل “خرید کفش اسپرت”، سایت شما هم در رتبه ۱ و هم در رتبه ۲ گوگل نمایش داده بشه. در این حالت، گوگل محتوای شما رو برای این کلمه کلیدی فوقالعاده ارزشمند میدونه و نیازی نیست هیچ تغییری ایجاد کنید. در واقع، دابل ریزالت میتونه شانس شما رو برای دریافت کلیکهای بیشتر بالا ببره و این یه امتیاز مثبت برای سایتتون محسوب میشه.
اما یه هشدار! اگه این نتایج در رتبههای پایینتر مثل ۵ و ۶ یا حتی پایینتر از صفحه اول دیده بشن، اون موقع ممکنه نشونه خوبی نباشه. چون این یعنی صفحات شما با هم رقابت میکنن و هیچکدوم نمیتونن رتبه خوبی بگیرن. در این شرایط احتمالاً با کنیبالیزیشن مواجهید و باید یک صفحه قویتر بسازید یا صفحات رو با هم ادغام کنید تا بتونید در جایگاههای بالاتری قرار بگیرید.
2. رتبه بالا و رتبه خیلی پایین
اخیراً یک نوع جدید از کنیبالیزیشن به وجود اومده که این روزها بیشتر از قبل شاهدش هستیم و احتمالاً شما هم باهاش روبهرو شدید. در این حالت، یکی از صفحات سایتتون در رتبه بالای نتایج جستجوی گوگل قرار داره، در حالی که صفحه دیگهای از سایتتون، تو رتبههای خیلی پایینتر، مثلاً صفحه چهارم یا پنجم، یا حتی دورتر از اینها دیده میشه. این نوع کنیبالیزیشن در واقع جای نگرانی نداره و نیازی به اقدام خاصی نیست، چون تأثیری روی عملکرد کلی سایتتون نمیذاره و مشکلی ایجاد نمیکنه. این وضعیت به این معناست که گوگل صفحه قویتر رو برای نمایش انتخاب کرده و صفحه دیگه رو صرفاً بهعنوان یک نتیجه کمکی نشون میده. پس اگه با این نوع کنیبالیزیشن مواجه شدید، خیالتون راحت باشه و به جای ایجاد تغییرات، انرژیتون رو روی بهبود صفحات دیگه متمرکز کنید!
3. دو صفحه نزدیک به هم ولی در رتبههای پایینتر
این نوع کنیبالیزیشن زمانی رخ میده که دو صفحه از سایتتون برای یک کلمه کلیدی مشابه، رتبههای خیلی نزدیکی تو نتایج جستجوی گوگل بگیرن. مثلاً یک صفحه در رتبه ۶ و صفحه دیگه در رتبه ۷ قرار بگیره، یا حتی هر دو توی رتبههای ۹ و ۱۰ باشن. در این حالت، هیچکدوم از این صفحات نمیتونن بهعنوان صفحه اصلی برای اون کلمه کلیدی شناخته بشن و این موضوع باعث میشه هیچکدوم از صفحات به جایگاههای بالاتر دست پیدا نکنن.
مشکل اصلی اینجاست که وقتی صفحات سایت شما تو رتبههای پایینتری قرار دارن و با هم رقابت میکنن، شانس کسب رتبههای بهتر رو از دست میدن و ترافیک ارگانیک سایت کاهش پیدا میکنه. یعنی در حالی که شما انتظار دارید یکی از صفحات به رتبههای برتر برسه، اما به دلیل این رقابت داخلی، فرصت رو به رقبا واگذار میکنید.
برای حل این مشکل، بهتره که صفحات مشابه رو با هم ادغام کنید یا بهینهسازیهایی انجام بدید که یک صفحه اصلی بهطور کامل برای اون کلمه کلیدی مشخص رتبه بگیره و سایر صفحات روی موضوعات مکمل یا کلمات کلیدی متفاوتتری تمرکز کنن. به این شکل، میتونید از رقابت داخلی جلوگیری کنید و شانس افزایش ترافیک ارگانیک رو برای سایتتون بالا ببرید.
4. صفحه اصلی رو چی کار کنیم؟!
بارها دیدیم که مدیران سایتها توجه کافی به کلمات کلیدی صفحه اصلی ندارن و همین باعث ایجاد مشکلات جدی در سئو سایت میشه. مثلاً برای عبارتی مثل “خرید گوشی“ ممکنه صفحه اصلی سایت در کنار صفحه دستهبندی محصولات در نتایج جستجو نمایش داده بشه یا حتی بدتر، یک مقاله و صفحه اصلی بهطور همزمان رتبه بگیرن. این اتفاق، نشونهی رقابت داخلی (کنیبالیزیشن) بین صفحات سایت شماست و بیشتر از همه، به خاطر لینکسازی داخلی اشتباه رخ میده.
یکی از راهحلها اینه که لینکهای داخلی سایتتون رو بهطور کامل بررسی کنید و مطمئن بشید که هر لینک به صفحه درست خودش ارجاع داده شده. چگالی بیش از حد کلمات کلیدی هم یکی از دلایل رایج دیگهست. اگه یک کلمه کلیدی رو بیش از اندازه در صفحه اصلی یا صفحه دیگهای تکرار کنید، این مسئله میتونه باعث بشه که گوگل بهجای ارتقای جایگاه شما، صفحات رو درگیر رقابت داخلی کنه. در این شرایط، بهتره چگالی کلمه کلیدی رو کاهش بدید تا هر صفحه روی موضوعات خودش تمرکز داشته باشه.
همچنین، مشکل سئوی بیش از حد (Over Optimization) رو هم در نظر داشته باشید. گاهی وقتها با لینکسازی بیش از حد یا استفاده مکرر از یک کلمه کلیدی، بهجای کمک به رشد سایت، باعث آسیب به رتبه صفحات میشیم. اگر صفحه اصلی سایتتون از طریق لینکسازی خارجی (بکلینک) به رتبههای بالاتری رسیده باشه، اصلاح این مشکل سختتر میشه و در این شرایط پیشنهاد میکنیم که از یک متخصص سئو کمک بگیرید تا بتونید مشکل رو به درستی حل کنید. با خدمات سئو و مشاوره سئو در مهام، شما میتوانید با استفاده از تجربه 7 ساله این آژانس بازاریابی، محتوای سایتتون رو بهینه کنید و به جایگاههای برتر نتایج جستجو برسید.Bottom of Form
5. آیا پیغام “Alternate page with proper canonical tag” در سرچ کنسول به معنای کنیبالیزیشن است؟
نه، همیشه این پیغام به معنای کنیبالیزیشن یا رقابت داخلی نیست. در واقع، پیغام “Alternate page with proper canonical tag” در سرچ کنسول نشون میده که گوگل به درستی تشخیص داده کدام صفحه اصلی (Canonical) باید برای یک محتوا در نتایج جستجو نمایش داده بشه و بقیه صفحات مرتبط رو در لیست Alternate قرار داده.
البته این به این معنی نیست که همه چیز عالیه و نیاز به بررسی نداره. بهتره همه صفحاتی که در این بخش نمایش داده میشن رو به دقت بررسی کنید، چون ممکنه صفحاتی با محتوای کمارزش یا صفحات تکراری مخصوصاً در سایتهای فروشگاهی، توی این لیست قرار گرفته باشن. در این حالت اگرچه رفع مشکل کنیبالیزیشن ضروری نیست، اما بد نیست با یک متخصص سئو مشورت کنید و لیست صفحات این بخش رو براش بفرستید تا مطمئن بشید که همه چیز در جای خودش قرار داره.
6. رتبههای دابل ریزالت در کلمات کلیدی بسیار کلی
بعضی از مدیران سایتها وقتی میخوان کلمات کلیدی رو رصد کنن، سراغ کلمات خیلی کلی و نامشخص میرن. مثلاً کلمهای مثل “کتاب“ رو بررسی میکنن که خودش به تنهایی معنا و مفهوم دقیقی نداره و کاربردهای مختلفی میتونه داشته باشه. این روشی اشتباهه، موضوع اینه که وقتی از کلمات کلی استفاده میکنید، احتمال اینکه چندین صفحه از سایتتون برای همون کلمه کلیدی در نتایج جستجو ظاهر بشه، خیلی زیاده.
مثال ساده: وقتی کلمه “کتاب“ رو جستجو میکنید، ممکنه صفحه دستهبندی محصولات شما که برای “خرید کتاب“ بهینهسازی شده، در نتایج رتبه داشته باشه. در عین حال، یک مقاله از سایتتون درباره “بهترین کتابهای سال ۲۰۲۳ برای کودکان“ هم ممکنه در همون نتایج گوگل ظاهر بشه. در این حالت، شما با دابل ریزالت (Double Result) یا نتایج چندگانه مواجه هستید، که نشون میده صفحات مختلف سایتتون برای این کلمه کلی در نتایج ظاهر شدن. نکته مهم اینه که چنین مواردی نیازی به رفع کنیبالیزیشن ندارن، چون در واقع نشوندهنده این هست که صفحات سایت شما، هرکدوم با محتوای متفاوت، در نتایج گوگل برای یک کلمه کلیدی کلی ظاهر شدن. این موضوع نشون میده که گوگل تشخیص داده که هر کدوم از این صفحات ارزش خاص خودشون رو دارن و میتونن به نیازهای مختلف کاربران پاسخ بدن.
۵ روش برای برطرف کردن مشکل کنیبالیزیشن
یکی از مهمترین مواردی که باید در مواجهه با کنیبالیزیشن کلمات کلیدی بهش توجه کنید، اینه که برای رفع این مشکل حتماً از یک متخصص سئو کمک بگیرید. چرا؟ چون رفع کنیبالیزیشن ممکنه پیچیدهتر از چیزی باشه که تصور میکنید و هر انتخاب اشتباهی میتونه به جای بهبود، منجر به افت رتبه و کاهش ترافیک سایتتون بشه. اما اگر میخواید بدونید چه روشهایی برای رفع این مشکل وجود داره، در ادامه ۵ روش کارآمد رو با هم مرور میکنیم:
روش رفع کنیبالیزیشن | خلاصه راهکار |
ادغام صفحات | محتوای صفحات مشابه را با هم ترکیب کنید تا یک صفحه جامع و قوی داشته باشید. |
حذف کلمات کلیدی | چگالی کلمات کلیدی در صفحات مختلف را کاهش دهید تا هر صفحه روی کلمهای خاص تمرکز کند. |
جایگزین کردن لینکهای داخلی | لینکهای داخلی را بازبینی کنید و لینکهای تکراری را حذف یا به صفحات درست هدایت کنید. |
پیگیری بک لینکها | بررسی کنید که بکلینکها به صفحات مرتبط ارجاع داده شوند و رقابت داخلی ایجاد نکنند. |
استفاده از 301 Redirects | صفحات کمارزشتر را به صفحه اصلیتر و مرتبطتر ریدایرکت کنید تا ترافیک بهینه شود. |
1. ادغام صفحات
اگر مطمئن هستید که سایتتون دچار مشکل کنیبالیزیشن شده، یکی از بهترین و سادهترین راهحلها، ادغام صفحات است. با یکپارچهسازی صفحات مشابه، میتونید ترافیک ارگانیک و رتبه صفحه اصلی رو بهبود بدید. این کار میتونه شامل ریدایرکت ۳۰۱ صفحات قدیمی به یک صفحه مرتبطتر و قویتر باشه یا اینکه چندین صفحه مشابه رو با هم ترکیب کنید و یه محتوای جامع و کامل بسازید. این روش باعث میشه که به جای تقسیم اعتبار بین چندین صفحه، تمامی امتیازها مثل بکلینکها و لینکهای داخلی، به یک صفحه متمرکز بشه و رتبه کلی اون صفحه در نتایج گوگل افزایش پیدا کنه. در نتیجه، به جای پخش شدن ارزش صفحات در بین چندین نتیجه، همه اعتبار و ترافیک به سمت یک صفحه قدرتمند هدایت میشه و سایتتون جایگاه بهتری در نتایج جستجو پیدا میکنه.
2. حذف کلمات کلیدی
اگر در محتوای صفحات خود با مشکل کنیبالیزیشن روبرو شدید اما نمیخواید محتوا رو حذف کنید، میتونید بهراحتی کلمات کلیدی مشابه رو از یکی از صفحات حذف کنید. با این کار، صفحهای که برای اون کلمه کلیدی رقابت میکنه، شانس بیشتری برای کسب رتبه بهتر پیدا میکنه. این روش، اگرچه ممکنه کمی زمانبر و خستهکننده باشه، اما بسیار ساده و کاربردی است. کافیه کلمه یا عبارت کلیدی مشکلساز رو از محتوای یکی از صفحات بردارید و اجازه بدید صفحه اصلی، روی همون کلمه کلیدی تمرکز کنه. این کار میتونه به کاهش رقابت داخلی و بهبود رتبه صفحه اصلی کمک کنه، بدون اینکه نیاز به حذف یا ادغام کامل محتوای صفحات داشته باشید.
3. جایگزین کردن لینکهای داخلی
لینکهای داخلی در سئو نقش کلیدی دارن و گوگل از اونها برای تعیین اهمیت صفحات استفاده میکنه. وقتی شما از یک صفحه به صفحه دیگهای لینک میدید، گوگل این سیگنال رو دریافت میکنه که محتوای لینکشده ارزش بالایی داره. بنابراین، اگه صفحات سایتتون دچار کنیبالیزیشن شدن، یکی از راهکارهای موثر اینه که لینکهای داخلی رو اصلاح کنید و صفحات کماهمیتتر رو به صفحات اصلیتر هدایت کنید. با این کار، به گوگل نشون میدید که کدوم صفحه باید اولویت داشته باشه و در نتیجه، به بهبود جایگاه اون صفحه در نتایج جستجو کمک میکنید. مثلاً، اگه قبلاً از یک کلمه کلیدی مثل “خرید گوشی” هم به صفحه A و هم به صفحه B لینک دادهاید، این باعث میشه گوگل بین این دو صفحه سردرگم بشه و نتونه تشخیص بده کدوم یک از این صفحات برای اون کلمه کلیدی اهمیت بیشتری داره. در نتیجه، این وضعیت میتونه باعث کنیبالیزیشن بشه و رتبه هر دو صفحه رو کاهش بده. برای حل این مشکل، لینکهای داخلی رو بررسی کنید و مطمئن بشید که هر کلمه کلیدی فقط به یک صفحه مشخص ارجاع داده شده. این کار کمک میکنه تا سیگنالهای گوگل واضحتر بشه و صفحهای که میخواید در نتایج جستجو اولویت پیدا کنه، جایگاه بهتری کسب کنه. در نهایت، اصلاح و بهینهسازی لینکهای داخلی، میتونه تأثیر مثبتی روی عملکرد صفحات سایتتون در نتایج گوگل داشته باشه و از بروز مشکلات کنیبالیزیشن جلوگیری کنه.
4. پیگیری بک لینکها
اگر منابع و زمان کافی دارید، میتونید از ابزارهایی مثل Ahrefs، SEMrush یا Moz برای ردیابی بک لینکهای سایتتون استفاده کنید. با این ابزارها، میتونید ببینید چه سایتهایی به صفحات مختلف سایت شما لینک دادن. بعد از شناسایی این لینکها، میتونید با مدیران اون وبسایتها تماس بگیرید و ازشون درخواست کنید که لینکها رو به صفحات مرتبطتر و اصلیتر سایتتون تغییر بدن یا در صورت نیاز، لینکهای قدیمی و بیارزش رو حذف کنن. در شرایط ایدهآل، اونها لینکهای قدیمی رو که دیگه نمیخواید، با لینکهای جدیدی که میخواید برای اونها رتبه بگیرید، جایگزین میکنن. این تغییرات به گوگل نشون میده که صفحات جدید ارزش بیشتری دارن و در نتیجه میتونه به تقویت رتبه سئو و جلوگیری از رقابت داخلی (کنیبالیزیشن) کمک کنه. این روش اگرچه زمانبره، اما به بهبود جایگاه صفحات اصلی و کاهش رقابت بیمورد کمک شایانی میکنه.
5. استفاده از 301 Redirects
تغییر مسیر 301 (ریدایرکت 301) میتونه یک راهحل سریع و مؤثر برای رفع کنیبالیزیشن باشه، اما باید با احتیاط ازش استفاده کنید. این روش وقتی کاربرد داره که هیچکدوم از راهحلهای قبلی مثل ادغام صفحات، حذف کلمات کلیدی، یا اصلاح لینکهای داخلی، نتونستن مشکل رو برطرف کنن. با ریدایرکت 301، میتونید صفحات کماهمیتتر رو به یک صفحه اصلی و معتبرتر هدایت کنید. این کار باعث میشه که اعتبار و ترافیک صفحات کماهمیت به سمت یک صفحه متمرکز بشه و رقابت داخلی از بین بره. اما به خاطر داشته باشید که ریدایرکت 301 فقط زمانی مناسبه که صفحات دارای محتوای مشابه و کلمات کلیدی یکسان باشن. بهعبارتی، ریدایرکت 301 مثل یه قرص مسکن برای رفع موقت مشکل کنیبالیزیشن عمل میکنه. همونطور که قرص ژلوفن میتونه سردرد رو بهطور موقت تسکین بده، ریدایرکت 301 هم مشکل کنیبالیزیشن رو برای مدتی حل میکنه. اما اگر دائم ازش استفاده کنید، نهتنها مشکل اصلی برطرف نمیشه، بلکه ممکنه در طولانیمدت به ساختار سایتتون آسیب بزنه. پس بهتره ریدایرکت 301 رو فقط زمانی بهکار بگیرید که گزینههای دیگه جواب نداده و این روش آخرین راهحل شما باشه.
چطور از کنیبالیزیشن پیشگیری کنیم؟
با رعایت چند نکته ساده، میتونید مطمئن بشید که صفحات سایتتون با هم رقابت داخلی نخواهند داشت و هرکدوم نقش خودشون رو در سئو ایفا میکنن:
استفاده از صفحه هدف (Target Page):
برای هر کلمه کلیدی یک صفحه هدف مشخص کنید. این یعنی یک صفحه مشخص رو به عنوان مرجع اصلی اون کلمه کلیدی انتخاب کنید و سایر صفحات مرتبط رو به این صفحه لینک بدید. این کار به گوگل نشون میده که کدوم صفحه باید برای اون کلمه کلیدی رتبه بگیره و از ایجاد رقابت داخلی بین صفحات جلوگیری میکنه.
عدم استفاده بیرویه از برچسبها (Tags):
خیلی وقتها استفاده بیش از حد از برچسبها، بهخصوص اگه تکراری و مشابه باشن، میتونه باعث کنیبالیزیشن بشه. سعی کنید برای هر محتوا برچسبهای مرتبط و هدفمندی انتخاب کنید و از برچسبهای تکراری یا نامشخص دوری کنید. این کار باعث میشه هر صفحه بهطور مشخص روی موضوع خودش متمرکز باشه و برچسبها صفحات رو با هم وارد رقابت نکنن.
و در نهایت؛ کنیبالیزیشن را جدی بگیرید!
وقتی صفحات سایتتون به جای همکاری، وارد رقابت داخلی بشن، شانس دیده شدن در گوگل رو از دست میدن و در نتیجه، این رقابت به نفع رقباتون تموم میشه. پس بهتره از همون ابتدا به درستی عمل کنید. برای هر کلمه کلیدی یک صفحه هدف مشخص کنید و اجازه ندید صفحات مختلف سایتتون روی یک موضوع رقابت کنن. برچسبها رو با دقت انتخاب کنید و از استفاده بیرویه و تکراری اونها خودداری کنید. لینکهای داخلی رو بررسی کنید و مطمئن بشید که هر کلمه کلیدی به صفحه درستی لینک شده. اگه نیاز بود، صفحات مشابه رو با هم ادغام کنید یا از ریدایرکت 301 استفاده کنید تا اعتبار و ارزش صفحات در یک صفحه متمرکز بشه. به یاد داشته باشید که کنیبالیزیشن یک مشکل جدی اما کاملاً قابل حل هست، پس هیچوقت اهمیتش رو دست کم نگیرید!
سوالات متداول کنیبالیزیشن چیست؟
کنیبالیزیشن کلمات کلیدی چیست؟
کنیبالیزیشن زمانی رخ میدهد که چندین صفحه از سایت شما برای یک کلمه کلیدی مشابه یا یکسان در نتایج جستجوی گوگل رقابت میکنند، که باعث تضعیف رتبه هر کدام از صفحات میشود.
چطور کنیبالیزیشن را تشخیص دهیم؟
از ابزارهایی مثل Google Search Console، Ahrefs، SEMrush، یا یک جستجوی ساده site:yourdomain.com در گوگل برای پیدا کردن صفحات مشابه استفاده کنید. بررسی کنید که آیا صفحات مختلفی برای یک کلمه کلیدی مشابه در نتایج ظاهر میشوند یا خیر.
چگونه کنیبالیزیشن را برطرف کنیم؟
میتوانید صفحات مشابه را ادغام کنید، از ریدایرکت 301 استفاده کنید، برچسبهای کلمات کلیدی را اصلاح کنید، یا محتوای تکراری را با برچسبهای noindex حذف کنید. همچنین میتوانید محتوای یکی از صفحات را برای کلمات کلیدی دیگر بهینهسازی کنید تا از رقابت داخلی جلوگیری شود.
آیا کنیبالیزیشن همیشه بد است؟
خیر، گاهی اوقات کنیبالیزیشن میتواند به نفع سایت شما باشد، به خصوص زمانی که گوگل دو یا چند صفحه از سایت شما را در نتایج جستجوی نزدیک به هم (Double Result) نمایش میدهد. در این شرایط، این صفحات میتوانند شانس بیشتری برای جذب کلیکها داشته باشند.