در دنیای دیجیتال امروزی، زمانی که صحبت از امنیت وبسایتها و حفظ حریم خصوصی کاربران به میان میآید، پروتکلهای ارتباطی نقش بسیار مهمی ایفا میکنند. یکی از سوالاتی که ممکن است برای شما پیش بیاید، این است که تفاوت http و https چیست؟ تفاوتی که میتواند در امنیت و عملکرد وبسایت شما تاثیرگذار باشد. تفاوت http و https مانند فرق دو پاکت نامه باز و بسته است؛ یکی از پاکتها مُهرومومشده است و تا زمانی که آن را به صاحبش برسانید به نامه درون پاکت دسترسی ندارید؛ اما پاکت دیگر باز است و قبل از رساندن آن به صاحبِ نامه، میتوانید بهراحتی نامه درون پاکت را بخوانید. پاکت مُهرومومشده همان https است. در این مقاله از آژانس بازاریابی مهام قصد داریم به بررسی تفاوت http و https، امنیت و عملکرد هرکدام و نحوه انتقال دادهها از طریق این پروتکلها بپردازیم. پس با ما همراه باشید تا به عمق این تفاوتها پی ببرید.
اگر فرصت ندارید، این بخش را بخوانید:
HTTP یک پروتکل قدیمی برای انتقال اطلاعات است که دادهها را بدون رمزنگاری ارسال میکند؛ به همین دلیل هر فردی که به شبکه دسترسی داشته باشد، میتواند به این اطلاعات دست یابد. در مقابل، HTTPS با استفاده از گواهی SSL، اطلاعات را رمزنگاری میکند و یک لایه امنیتی قوی برای حفاظت از دادههای کاربران ایجاد مینماید.
اگر مالک یک وبسایت هستید، استفاده از HTTPS تنها یک اقدام امنیتی نیست؛ بلکه یک امتیاز مهم در بهبود اعتماد کاربران و جایگاه سئو سایت در گوگل بهشمار میرود. موتور جستجوی گوگل به صراحت اعلام کرده است که سایتهای دارای HTTPS را در نتایج خود در اولویت قرار میدهد. بنابراین اگر به جذب بازدیدکننده و رشد وبسایت خود فکر میکنید، نباید از این موضوع غافل شوید.
فرآیند انتقال از HTTP به HTTPS نیز بسیار سادهتر از چیزی است که تصور میکنید. تنها کافیست گواهی SSL مناسب را تهیه و نصب کنید، صفحات را به نسخه امن هدایت نمایید و برخی تنظیمات مرتبط را در ابزارهایی مانند Google Search Console و Analytics بهروزرسانی کنید. بر اساس تجربه شخصی من، این اقدام نهتنها امنیت سایت را ارتقا داد، بلکه باعث افزایش رضایت کاربران و حرفهایتر شدن برند شد. اگر شما هم به آیندهی دیجیتال سایت خود اهمیت میدهید، اکنون بهترین زمان برای این تغییر است.
آشنایی با http
HTTP یا همان Hypertext Transfer Protocol، یکی از پروتکلهای اصلی و پرکاربرد در دنیای وب است که وظیفه انتقال اطلاعات بین سرور و مرورگر شما را بر عهده دارد. شاید برایتان سوال پیش بیاید که این پروتکل دقیقاً چگونه کار میکند؟ خوب، اجازه دهید سادهتر توضیح دهم.
تصور کنید شما بهعنوان کاربر وارد یک سایت میشوید و قصد دارید صفحهای از آن را باز کنید. اولین چیزی که اتفاق میافتد این است که درخواست شما به پروتکل HTTP ارسال میشود. سپس HTTP این درخواست را به سرور سایت منتقل میکند. سرور نیز درخواست شما را بررسی میکند و پاسخ آن را از طریق HTTP به مرورگر شما ارسال میکند تا صفحهی مورد نظر برایتان بارگذاری شود. در واقع، این پروتکل به نوعی در قالب یک مکالمه “درخواست-پاسخ” عمل میکند که باعث میشود ارتباط بین سرور و مرورگر شما برقرار شود.
نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای امنیت بیشتر، وقتی سایت شما به HTTPS تبدیل میشود، پروسهای امنیتی برای حفاظت از دادهها در طول انتقال برقرار میشود و به همین دلیل نیاز به خرید گواهی SSL خواهید داشت تا از انتقال امن دادهها اطمینان حاصل کنید.
مزایا و معایب HTTP
پروتکل HTTP با اینکه یکی از پروتکلهای اصلی و پرکاربرد در دنیای وب است، مزایا و معایب خاص خود را دارد. از مزایای برجسته این پروتکل میتوان به سادگی استفاده و سازگاری آن با اکثر مرورگرها و سرورها اشاره کرد. به همین دلیل، استفاده از HTTP برای انتقال دادهها در شبکهها بهطور گسترده انجام میشود. اما این تنها مزایای آن نیست؛ بیایید برخی دیگر از ویژگیهای مثبت HTTP را بررسی کنیم:
- قابلیت استفاده از کشینگ: HTTP میتواند از زیرساختهای کشینگ در فضای شبکه بهره ببرد و سرعت بارگذاری صفحات را افزایش دهد.
- سازگاری با پروتکلهای دیگر: این پروتکل بهخوبی میتواند با دیگر پروتکلها کار کند و یکپارچگی انتقال دادهها را تسهیل کند.
- سرعت پاسخدهی بالا: HTTP معمولاً سریعتر از سایر پروتکلها به درخواستهای کاربران پاسخ میدهد.
- نیاز نداشتن به پشتیبانی از Runtime: برای عملکرد صحیح HTTP، نیازی به پشتیبانی از سیستمهای پیچیده و پردازشهای زمانبر نیست.
- سازگاری با فایروالها و برنامههای جهانی: HTTP میتواند بهراحتی از فایروالها عبور کند و برای استفاده جهانی مناسب است.
اگر شما هم دغدغه سرعت سایت را دارید، پیشنهاد میکنیم برای بهبود عملکرد، هاست پرسرعت تهیه کنید. این کار باعث میشود که سایت شما سریعتر بارگذاری شود و تجربه کاربری بهتری را فراهم کند.
اما در کنار این مزایا، HTTP معایب خاص خود را دارد که بهتر است به آنها توجه کنید:
- ناامن بودن: مهمترین معایب HTTP عدم رمزنگاری دادههاست. اطلاعات منتقلشده از طریق این پروتکل بهراحتی توسط هر فردی که به شبکه دسترسی دارد، قابل خواندن است.
- دسترسی افراد ثالث به دادهها: افرادی که قصد دارند به دادههای شما دسترسی پیدا کنند، میتوانند بهراحتی این اطلاعات را بدون هیچگونه محدودیتی مشاهده کنند.
- مشکلات سئو: به عنوان مثال اگر در خدمات سئو در مشهد بهدنبال بهینهسازی سایت خود برای موتورهای جستجو هستید، باید بدانید که HTTP از نظر خدمات سئو چندان مطلوب نیست. گوگل در حال حاضر به سایتهایی که از HTTPS استفاده میکنند، امتیاز بیشتری میدهد. به همین دلیل، سایتهای با HTTP ممکن است در رتبهبندی پایینتری قرار گیرند.
- امکان تغییر محتوا: از آنجایی که HTTP اطلاعات را بهصورت رمزگذاری نشده ارسال میکند، محتوا میتواند در حین انتقال تغییر یابد که این موضوع میتواند یک تهدید امنیتی باشد.
در نهایت، اگر به امنیت دادهها و عملکرد سایت اهمیت میدهید به شما توصیه میکنیم که از پروتکل امن HTTPS استفاده کنید که نسبت به HTTP امنتر و مورد تایید موتورهای جستجو است.
معرفی https
HTTPS یا همان Hypertext Transfer Protocol Secure، نسخهای امنتر از پروتکل HTTP است که برای انتقال اطلاعات بین سرور و مرورگر بهکار میرود. فرق http با https این است که در پروتکل HTTPS، دادهها بهصورت رمزگذاریشده منتقل میشوند به این معنی که اطلاعات شما در هنگام ارسال در یک بستری امن قرار میگیرند و هیچکس غیر از گیرنده اصلی نمیتواند آنها را مشاهده کند.
این پروتکل از تکنولوژیهای رمزگذاری TLS (Transport Layer Security) و SSL (Secure Sockets Layer) برای محافظت از دادهها استفاده میکند. بهاینترتیب، اطلاعات شما مانند نام کاربری، پسورد یا اطلاعات حساس دیگر در زمان انتقال، کاملاً ایمن میمانند و قابل دسترسی توسط افراد غیرمجاز نیستند.
اگر شما هم وبسایتی با ترافیک بالا دارید و میخواهید از امنیت آن مطمئن شوید، توصیه میکنیم علاوه بر استفاده از پروتکل HTTPS از یک سرور اختصاصی هم بهره ببرید. سرورهای اختصاصی نهتنها سرعت بارگذاری بالاتری را به همراه دارند، بلکه امنیت بیشتری را نیز برای سایت شما فراهم میکنند. ترکیب سرور اختصاصی با پروتکل HTTPS، میتواند امنیت سایت شما را بهطور چشمگیری افزایش دهد و آرامش خاطر شما و کاربران را تضمین کند.
مزایا و معایب پروتکل HTTP
پروتکل HTTPS، مشابه HTTP، مزایا و معایب خاص خود را دارد که آگاهی از آنها میتواند به شما کمک کند تا تصمیم بهتری بگیرید. یکی از بزرگترین مزایای HTTPS امنیت بالای آن است. بیایید نگاهی دقیقتر به ویژگیهای مثبت این پروتکل بیندازیم:
- امنیت بالا: دادههایی که از طریق پروتکل HTTPS ارسال میشوند، فقط توسط طرفین مجاز قابلخواندن هستند، به این معنی که هیچکس نمیتواند بهراحتی آنها را سرقت کند.
- ایمنی برای اطلاعات حساس: HTTPS برای انتقال اطلاعات حساس مانند رمز عبور و اطلاعات کارتهای اعتباری امنیت بالایی فراهم میکند و از هرگونه دسترسی غیرمجاز جلوگیری میکند.
- مزیت سئو: سایتهایی که از HTTPS استفاده میکنند در نتایج جستجو نسبت به سایتهای HTTP اولویت بالاتری دارند. این یعنی سایت شما راحتتر میتواند رتبه بهتری در موتورهای جستجو کسب کند و در نتیجه بازدید بیشتری داشته باشد.
اگر بهدنبال جذب ترافیک بیشتر هستید، میتوانید از تبلیغات گوگل ادز برای بهبود رتبه سایت خود در SERP استفاده کنید. تبلیغات آنلاین به شما کمک میکنند تا مخاطبان بیشتری جذب کنید و ورودی سایتتان را افزایش دهید.
با این حال، پروتکل HTTPS نیز معایب خاص خود را دارد که در اینجا به آنها اشاره میکنیم:
- نیاز به منابع بیشتر: پروتکل HTTPS نسبت به HTTP به منابع سروری بیشتری نیاز دارد که میتواند بر عملکرد سرور تاثیر بگذارد.
- پیچیدگی و سرعت پایینتر: بهدلیل رمزنگاری دادهها، HTTPS نسبت به HTTP پیچیدهتر است و ممکن است سرعت انتقال دادهها کمی کندتر باشد.
- خطر سرقت اطلاعات ذخیرهشده: اگرچه HTTPS اطلاعات در حال انتقال را امن میکند، اما ممکن است اطلاعات حساس ذخیرهشده در مرورگر، مانند کوکیها در معرض خطر سرقت قرار گیرند.
همچنین، برخی افراد هزینه سالانه خرید گواهی SSL را بهعنوان معایب HTTPS میدانند. اما باید بگوییم که این هزینه بهمراتب کمتر از هزینهای است که ممکن است برای جبران خسارتهای ناشی از حملات و سرقت اطلاعات پرداخت کنید. بنابراین، اگر امنیت سایت شما برایتان مهم است، خرید گواهی SSL و استفاده از پروتکل HTTPS قطعاً ارزشمند خواهد بود.
تفاوت http و https
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، مهمترین فرق http با https در نحوهی رمزگذاری دادهها هنگام انتقال است. وقتی شما از HTTPS استفاده میکنید، دادهها بین سرور و مرورگر شما رمزگذاری میشوند، این رمزگذاری توسط گواهیهای دیجیتال (مانند گواهی SSL) انجام میشود و به این ترتیب اطلاعات شما در حین انتقال محافظت میشوند. اما در HTTP، هیچگونه رمزگذاریای صورت نمیگیرد و دادهها بهصورت متن ساده ارسال میشوند که این مسئله میتواند امنیت سایت شما را به خطر بیندازد. با این حال، تفاوتهای پروتکل http و https تنها به همین یک ویژگی محدود نمیشود. برای درک بهتر از این دو پروتکل در ادامه جدول مقایسهای را برای شما آماده کردهایم:
ویژگی | HTTPS | HTTP |
1. نام کامل پروتکل | HyperText Transfer Protocol Secure | HyperText Transfer Protocol |
2. شروع URL | https:// | http:// |
3. پورت استفادهشده | پورت 443 | پورت 80 |
4. رمزگذاری دادهها | دادهها بهصورت رمزگذاریشده و ایمن انتقال مییابند | دادهها بهصورت متن ساده و بدون رمزگذاری منتقل میشوند |
5. لایه کارکرد | لایه انتقال (Transport Layer) | لایه کاربرد (Application Layer) |
6. امنیت | امنیت بالا بهخاطر رمزگذاری دادهها | امنیت پایین بهخاطر عدم رمزگذاری |
7. سرعت | سرعت انتقال کمی کندتر بهدلیل رمزگذاری | سرعت انتقال سریعتر بدون رمزگذاری |
8. کاربرد | انتقال دادههای امن و محرمانه مانند اطلاعات کارت بانکی | انتقال دادههای عمومی مانند متن، تصویر و ویدئو |
9. اثر بر سئو | کمک به بهبود رتبهبندی سایت در موتورهای جستجو | تأثیر منفی یا بیاثر بر سئو |
تا به اینجا درباره تفاوتهای HTTP و HTTPS صحبت کردیم، اجازه بدهید کمی از تجربه شخصیام بگویم. وقتی تصمیم گرفتم وبسایتم را از HTTP به HTTPS منتقل کنم در ابتدا کمی مردد بودم. اما پس از انجام این تغییر، نهتنها امنیت سایت بهبود یافت، بلکه اعتماد کاربران نیز افزایش پیدا کرد. بهعنوان مثال، یکی از کاربران به من پیام داد و گفت: “وقتی دیدم سایت شما از HTTPS استفاده میکند، با خیال راحتتری اطلاعاتم را وارد کردم.” این بازخوردها نشان میدهد که کاربران به امنیت اهمیت میدهند و این تغییر کوچک میتواند تأثیر بزرگی داشته باشد. پس اگر هنوز در این مورد تردید دارید، تجربه من میگوید که این یک سرمایهگذاری ارزشمند برای آینده وبسایت شماست.
روش تشخیص امنیت سایتها از طریق HTTPS
اگر شما هم بهدنبال تشخیص امنیت یک سایت هستید، باید بدانید که برخی از مرورگرها دیگر اجازه باز کردن صفحات HTTP را نمیدهند و بهجای آن به شما هشدارهایی مثل تصویر زیر را نمایش میدهند. این هشدار به شما اعلام میکند که سایت مورد نظر امنیت کافی ندارد و ممکن است اطلاعات شما در معرض خطر باشد.
اما خبر خوب این است که در مرورگرهای دیگر، میتوانید سایتهایی که از HTTPS استفاده میکنند را بهراحتی شناسایی کنید. یکی از سادهترین راهها این است که به آیکون سبز رنگ در شکل قفل کنار URL توجه کنید. اگر این قفل سبز را دیدید، یعنی ارتباط شما با سایت امن است. علاوهبر این، شروع آدرس اینترنتی با https:// هم نشاندهنده امنیت بالای سایت است. پس دفعه بعد که وارد سایت جدیدی میشوید، حتماً این نکات را بررسی کنید تا از امنیت اطلاعات خود مطمئن شوید.
چگونه سایت خود را از HTTP به HTTPS منتقل کنیم؟
ممکن است در نگاه اول، انتقال سایت از HTTP به HTTPS کمی پیچیده بهنظر برسد و این طبیعی است. بسیاری از صاحبان سایتها نگراناند که این تغییر باعث بروز اختلال در عملکرد سایت شود یا تأثیر منفی بر مشاوره سئو داشته باشد. اما واقعیت این است که اگر مراحل انتقال را بهدرستی و مرحلهبهمرحله انجام دهید، نهتنها با مشکلی مواجه نخواهید شد، بلکه از مزایای فراوان آن در زمینه امنیت، اعتماد کاربران و بهبود جایگاه در موتورهای جستجو بهرهمند خواهید شد.
در ادامه، مراحل لازم برای مهاجرت اصولی از HTTP به HTTPSدر خدمات طراحی سایت را بررسی میکنیم:
۱. انتخاب نوع مناسب گواهی SSL
نخستین گام، انتخاب گواهی SSL مناسب با نوع وبسایت شماست. این گواهیها در سه سطح امنیتی مختلف ارائه میشوند:
DV (Domain Validation): سادهترین نوع SSL که برای سایتهای شخصی یا وبلاگها مناسب است.
OV (Organization Validation): گزینهای مناسب برای کسبوکارهای رسمی که نیاز به تأیید اعتبار سازمان دارند.
EV (Extended Validation): سطح پیشرفتهای از SSL که معمولاً برای سایتهای فروشگاهی و حساس استفاده میشود و نوار سبز رنگ در مرورگر را به همراه دارد.
۲. خرید و نصب گواهی SSL روی دامنه
پس از انتخاب نوع گواهی، باید آن را از یک شرکت معتبر خریداری کرده و روی دامنه وبسایت خود نصب کنید. در بسیاری از سرویسهای میزبانی، امکان نصب رایگان یا خودکار SSL نیز وجود دارد. همچنین میتوانید از گواهیهای رایگان مانند Let’s Encrypt استفاده نمایید.
به نقل از رهامگ:
گواهی SSL اطلاعاتی را که کاربران در اختیار سایت قرار میدهند رمزگذاری میکند و در این صورت دادهها به یک کد تبدیل میشوند. حتی اگر کسی تلاش کند به دادههای ارسال شده بین فرستنده و گیرنده دسترسی داشته باشد به دلیل این کدگذاری، قادر به درک آن نخواهد بود. علاوه بر این، HTTPS از طریق اضافه کردن لایه امنیتی TLS (امنیت لایه حمل و نقل) نیز ایمن میشود. TLS به یکپارچگی دادهها و جلوگیری از تغییر یا حذف آنها کمک میکند.
۳. هدایت تمام صفحات از HTTP به HTTPS
در این مرحله لازم است تمامی آدرسهای قدیمی سایت که با HTTP شروع میشوند به نسخه HTTPS هدایت شوند. این کار معمولاً از طریق فایل .htaccess
یا تنظیمات هاست انجام میشود. اگر از سیستمهایی مانند وردپرس استفاده میکنید، افزونههایی مانند Really Simple SSL میتوانند این فرآیند را برای شما سادهتر کنند. همچنین برای آشنایی بیشتر که کدهای وضعیت HTTP چیست؟ میتوانید مقاله آن را بخوانید.
۴. تأیید مجدد سایت در Google Search Console
نسخه HTTPS سایت از دید گوگل یک وبسایت جدید محسوب میشود. بنابراین باید آن را مجدداً در سرچ کنسول ثبت کرده و مالکیت آن را تأیید نمایید. این کار باعث میشود صفحات HTTPS شما بهدرستی توسط گوگل ایندکس شوند. از آنجا که نسخه HTTPS سایت از نگاه گوگل یک نسخه کاملاً مجزا محسوب میشود، باید مطمئن شوید که تمام تنظیمات مربوط به سئو بهدرستی منتقل شدهاند. اگر نمیدانید سئو چیست و چرا اهمیت دارد، کافی است بدانید سئو مجموعهای از اقدامات برای بهبود جایگاه سایت در نتایج جستجو است؛ بنابراین اگر انتقال از HTTP به HTTPS بهدرستی انجام نشود، ممکن است بخشی از اعتبار سئویی سایتتان از بین برود.
۵. بهروزرسانی نقشه سایت (Sitemap)
اطمینان حاصل نمایید که نقشه سایت شامل آدرسهای جدید با پیشوند HTTPS باشد. سپس این نقشه را در سرچ کنسول ثبت کنید تا گوگل بتواند صفحات را با نسخه امن بررسی و فهرست کند.
۶. اصلاح فایل robots. xt
اگر در فایل robots.txt لینکی به نقشه سایت درج شده است، آن را نیز به نسخه HTTPS بهروزرسانی کنید. این تغییر به موتورهای جستجو کمک میکند مسیرهای صحیح را دنبال نمایند.
۷. بهروزرسانی ابزارهای آماری مانند Google Analytics
در ابزارهایی نظیر Google Analytics یا Google Tag Manager، باید آدرس دامنه را به نسخه HTTPS تغییر دهید تا اطلاعات آماری سایت دقیق و بهروز باقی بماند.
۸. بررسی و تست نهایی
در نهایت، تمامی بخشهای سایت را بررسی کنید. مطمئن شوید:
صفحات بهدرستی به HTTPS هدایت شدهاند.
همه منابع (تصاویر، اسکریپتها و استایلها) از طریق HTTPS بارگذاری میشوند.
قفل امنیتی در مرورگر بهدرستی نمایش داده میشود.
استفاده از ابزارهایی مانند Why No Padlock به شما کمک میکند تا مشکلات احتمالی را شناسایی و رفع نمایید.
جمع بندی؛ تفاوت HTTP و HTTPS؛ امنیت، سرعت و انتخاب درست
همانطور که در این مقاله بهتفصیل بررسی شد، تفاوت http و https فقط به ظاهر آدرس سایت محدود نمیشود. HTTPS نماد اعتماد، امنیت و اعتبار در فضای آنلاین است. وقتی از پروتکل HTTP و HTTPS صحبت میکنیم در واقع درباره دو سطح متفاوت از تجربه کاربری، حفاظت از اطلاعات و حتی جایگاه سئو سایت در گوگل حرف میزنیم.
HTTP اطلاعات را بدون رمزگذاری منتقل میکند؛ در حالیکه HTTPS این دادهها را رمزنگاری میکند تا از دسترسی افراد غیرمجاز جلوگیری شود. همین تفاوت فنی، میتواند در موفقیت یا شکست یک وبسایت، بهویژه در فضای رقابتی امروز، نقش بسیار مهمی ایفا کند.
اگر شما هم به امنیت کاربران، اعتماد مخاطبان و البته رشد پایدار سایتتان فکر میکنید، حالا وقت آن است که با یک تصمیم هوشمندانه، مسیر خود را بهسمت HTTPS تغییر دهید. خوشبختانه، این کار تنها به انتخاب و نصب یک گواهی SSL محدود نمیشود؛ بلکه فرصتی است برای ارتقاء اعتبار برند دیجیتال شما.
سوالات متداول تفاوت http و https
آیا تغییر از HTTP به HTTPS روی سئو سایت تأثیر دارد؟
بله. قطعاً. گوگل به سایتهایی که از پروتکل HTTPS استفاده میکنند، امتیاز مثبت در رتبهبندی میدهد. استفاده از HTTPS باعث افزایش اعتماد موتورهای جستجو و کاربران میشود و بهبود جایگاه سایت در نتایج جستجو را بهدنبال دارد.
آیا گواهی SSL رایگان هم قابل اعتماد است؟
بله. گواهیهای رایگان مثل Let’s Encrypt برای بسیاری از سایتها بهویژه سایتهای کوچک و شخصی، کاملاً مناسب هستند. این گواهیها نیز رمزنگاری قوی ارائه میدهند و مورد تایید بیشتر مرورگرها و موتورهای جستجو هستند.
طراحی سایت جدید را از اول با HTTPS انجام دهم یا بعداً تغییر دهم؟
پیشنهاد ما این است که از همان ابتدا، سایت را با پروتکل HTTPS راهاندازی کنید. این کار از ایجاد مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری میکند و باعث میشود موتورهای جستجو زودتر نسخه امن سایت شما را شناسایی و ایندکس کنند.