شبکه وبلاگ خصوصی PBN چیست؟

شبکه وبلاگ خصوصی PBN چیست؟[آموزش ساخت PBN+ مزایا و معایب]

آنچه در این مقاله میخوانیم

شبکه وبلاگ خصوصی چیست؟شبکه وبلاگ خصوصی یا Private Blog Network که به اختصار PBN نامیده می‌شود، یکی از روش‌های بحث‌برانگیز و جذاب در حوزه سئو و بهبود رتبه سایت‌ها در موتورهای جستجو است. این تکنیک، در دنیای پر رقابت دیجیتال، توسط بسیاری از وبمسترها و کارشناسان بازاریابی به عنوان یک راه سریع برای ارتقای جایگاه وب‌سایت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. شبکه PBN شامل مجموعه‌ای از وب‌سایت‌ها است که با هدف انتقال اعتبار و لینک‌دهی به یک سایت اصلی ساخته شده‌اند تا آن سایت، اعتبار و قدرت بیشتری نزد موتورهای جستجو پیدا کند.

اما آیا این روش واقعاً ایمن است و می‌تواند به صورت پایدار و بدون ریسک، باعث بهبود رتبه شود؟ یا ممکن است خطراتی در پی داشته باشد؟ در این مقاله از مهام ما سعی می‌کنیم تا به زبان ساده به این سوالات پاسخ بدهیم و روش‌ها و اصول مربوط به PBN را به شما معرفی کنیم.

بک لینک pbn چیست؟بک لینک pbn چیست؟

به نقل از سایت: تریبون

PBN مخفف Private Blog Network به معنی شبکه بلاگ خصوصی است. در فرآیند سئو، لینک‌های خارجی از اهمیت بالایی برخوردارند، از همین رو، عده‌ای روش میانبری برای به‌دست‌آوردن بک لینک‌های باکیفیت از سایت‌های معتبر پیدا کردند.

PBN یا شبکه وبلاگ خصوصی (Private Blog Network) یکی از روش‌های پیشرفته و بحث‌برانگیز در خدمات سئو است که به منظور ایجاد بک‌لینک‌های قدرتمند و تقویت رتبه سایت اصلی استفاده می‌شود. این شبکه از دامنه‌هایی تشکیل شده است که قبلاً اعتبار خوبی داشته‌اند اما به دلایل مختلفی از طرف مالکان اصلی تمدید نشده‌اند. افراد با خرید این دامنه‌های معتبر و ایجاد یک شبکه اختصاصی از وب‌سایت‌ها، می‌توانند با انتشار محتوای مرتبط، لینک‌هایی به سایت اصلی خود ایجاد کنند و بدین ترتیب، اعتبار آن را نزد موتورهای جستجو افزایش دهند.

نکته برای درک بهتر اینکه بدانید سئو چیست می‌توانید به مهام سر بزنید.

مزایای لینک‌سازی در شبکه PBN

مزایای لینک‌سازی در شبکه PBN

هدف اصلی از ایجاد لینک سازی pbn، لینک‌سازی مؤثر و باکیفیت برای افزایش رتبه سایت در نتایج جستجو است. افزایش تعداد بک‌لینک‌های معتبر به سایت، این پیام را به گوگل می‌رساند که سایت شما به اندازه کافی مفید و معتبر است. اما چرا برخی از کارشناسان، این روش را برای بهبود رتبه انتخاب می‌کنند؟

کنترل کامل بر منابع لینک‌سازی

یکی از مزیت‌های بزرگ شبکه PBN، امکان مدیریت کامل بک‌لینک‌هاست. از آنجا که تمام سایت‌های موجود در شبکه تحت اختیار خودتان هستند، می‌توانید لینک‌های بی‌کیفیت را حذف کنید یا لینک‌ها را دقیقاً در صفحاتی ایجاد کنید که بیشترین تأثیر را بر سئوی سایت شما داشته باشند. همچنین، این انعطاف در مدیریت لینک‌ها باعث می‌شود که مشاوره سئو برای بهینه‌سازی سایت شما اثربخش‌تر باشد.

احتمالاً دانستن اینکه دیجیتال مارکتینگ چیست یا  بازاریابی محتوا چیست؟ به شما در سئو کمک کند.

بهره‌گیری از دامنه‌های معتبر و آزاد شده

در این روش، به جای تلاش برای دریافت بک‌لینک از دامنه‌های معتبر، می‌توانید به راحتی دامنه‌هایی با سابقه و اعتبار خوب را خریداری کرده و از آن‌ها برای ایجاد بک‌لینک‌های باارزش بهره ببرید. این رویکرد باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود و برای کسانی که به دنبال سفارش تولید محتوا برای افزایش اعتبار سایت هستند، ایده‌آل است.

نتیجه سریع و قابل توجه در مدت محدود

در برخی از شرایط یا فصول خاص، مانند تخفیفات فصلی یا کمپین‌های ویژه، نیاز به افزایش سریع فروش و بازدید از سایت دارید. در این مواقع، ایجاد شبکه PBN می‌تواند به عنوان یک روش سریع و نتیجه‌بخش عمل کند. با هدف قرار دادن کلمات کلیدی خاص، مانند محصولات یا خدمات فصلی، و ایجاد محتوای مرتبط، می‌توانید رتبه سایت را به سرعت افزایش دهید. البته، شرکت در دوره آموزش سئو می‌تواند به شما کمک کند تا با اصول و قواعد این روش آشنا شوید و بهترین بهره‌برداری را داشته باشید.

معایب لینک‌سازی در شبکه PBNمعایب لینک‌سازی در شبکه PBN

اگرچه روش PBN در کوتاه‌مدت نتایج سریعی به همراه دارد، اما خطرات و چالش‌هایی نیز با خود به همراه دارد. گوگل این نوع لینک‌سازی را به عنوان سئو کلاه سیاه در نظر می‌گیرد و ممکن است سایت‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند را جریمه کند.

جریمه گوگل

الگوریتم‌های گوگل، از جمله الگوریتم پنگوئن، به‌طور پیوسته سایت‌ها را برای شناسایی لینک‌های غیرطبیعی بررسی می‌کنند. اگر گوگل شناسایی کند که سایت شما از شبکه PBN استفاده می‌کند، ممکن است به طور کامل از نتایج جستجو حذف یا با جریمه‌های سنگینی مواجه شود. در این شرایط، آگاهی از روش‌های لینک‌سازی طبیعی و بهره‌مندی از دوره آموزش طراحی سایت می‌تواند مفید باشد تا سایت شما از تکنیک‌های امن‌تری بهره‌مند شود.

زمان‌بر بودن ساخت شبکه PBN قدرتمند

ایجاد یک شبکه PBN که به اندازه کافی قدرتمند و مؤثر باشد، نیازمند زمان و تلاش زیادی است. خرید دامنه‌های معتبر، به‌روزرسانی صفحات قدیمی، ایجاد لینک‌های داخلی و تولید محتوای اختصاصی تنها بخشی از فرآیندهای زمان‌بر این روش هستند. به همین دلیل، استفاده از این روش باید به عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت در نظر گرفته شود و می‌تواند تمرکز شما را از سایت اصلی دور کند.

هزینه بالای ساخت و نگهداری شبکه PBN

ساخت و نگهداری یک شبکه PBN هزینه‌بر است. از خرید دامنه‌های معتبر و هاست گرفته تا به‌روزرسانی محتوا و مدیریت سایت‌ها، همه این فعالیت‌ها نیازمند صرف هزینه هستند. بنابراین، پیش از آغاز این پروژه باید از وجود منابع مالی کافی برای هر مرحله اطمینان حاصل کنید. برای صرفه‌جویی در زمان و تمرکز بر توسعه سایت اصلی، استفاده از خدمات طراحی سایت می‌تواند به شما کمک کند تا بتوانید از روش‌های پایدارتر و کم‌هزینه‌تر برای رشد سایت خود بهره‌مند شوید.

چگونه ریسک لینک‌سازی خارجی با شبکه‌ی PBN را کاهش دهیم؟چگونه ریسک لینک‌سازی خارجی با شبکه‌ی PBN را کاهش دهیم؟

برای کاهش ریسک استفاده از شبکه PBN در لینک‌سازی، هر یک از وبلاگ‌ها یا سایت‌هایی که در این شبکه برای لینک‌دهی به سایت اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید از سایت‌ها یا وبلاگ‌های دیگری نیز بک‌لینک گرفته باشند. به‌کارگیری سایت‌های جدید و بدون سابقه لینک‌دهی در شبکه PBN چندان توصیه نمی‌شود، چرا که این سایت‌ها از اعتبار لازم برخوردار نیستند. به جای آن، بهتر است به دنبال دامنه‌هایی باشید که قبلاً فعال بوده و بک‌لینک‌های معتبری از دیگر سایت‌ها دریافت کرده‌اند، اما به دلایلی اکنون منقضی شده‌اند. به عنوان مثال، سایت یک جشنواره که بک‌لینک‌های معتبری از وب‌سایت‌های خبری گرفته است، بعد از اتمام رویداد و عدم نیاز به سایت می‌تواند گزینه خوبی برای خریداری و استفاده در PBN باشد.

نکته: لینک‌سازی و سئوی خارجی، تولید محتوای ارزشمند و سئو فنی، و سئو داخلی می‌تواند به شما کمک کند تا گوگل متقاعد شود که کسب‌وکار شما از رقبا بهتر است و آن را در صدر نتایج به نمایش بگذارد.

آموزش انواع روش‌های ساخت PBNآموزش انواع روش‌های ساخت PBN

در ساخت بک لینک pbn ، از نظر تکنیک‌های سئو، دو رویکرد اصلی وجود دارد: لینک‌سازی کلاه سیاه و لینک‌سازی کلاه خاکستری. علاوه بر این، انتخاب پلتفرم مناسب برای شبکه‌سازی نیز اهمیت دارد که شامل دو گزینه اصلی می‌شود: استفاده از سرویس‌های وبلاگ‌دهی یا راه‌اندازی سایت‌های مستقل.

روش لینک‌سازی کلاه سیاه

در این روش، سایت‌های موجود در شبکه PBN به‌صورت زنجیره‌ای به یکدیگر و در نهایت به سایت اصلی لینک می‌دهند. این روش، هرچند قدرتمند است، اما بسیار شک‌برانگیز می‌باشد، چرا که الگوریتم‌های گوگل به‌سرعت این الگوهای غیرطبیعی را شناسایی کرده و ممکن است سایت شما را جریمه کنند. به همین دلیل، استفاده از این مدل لینک‌سازی به دقت بالایی نیاز دارد.

روش لینک‌سازی کلاه خاکستری

در روش کلاه خاکستری، ابتدا لینک‌سازی برای سایت اصلی انجام می‌شود. سپس در لایه‌های بعدی، لینک‌دهی به لینک‌های اولیه صورت می‌گیرد. به این ترتیب، قدرت لینک‌های اولیه به مرور افزایش می‌یابد. برای مثال، در لایه دوم لینک‌دهی به بک‌لینک‌های اولیه انجام شده و سپس در لایه سوم نیز این روند ادامه پیدا می‌کند. هر چه تعداد این لایه‌ها بیشتر شود، تأثیر و ارزش لینک‌های ابتدایی تقویت خواهد شد، و احتمال شناسایی توسط گوگل نیز کمتر می‌شود.

چرا نباید به فکر ساخت PBN باشیم؟چرا نباید به فکر ساخت PBN باشیم؟

تا اینجا احتمالاً متوجه شده‌اید که راه‌اندازی یک شبکه خصوصی از سایت‌ها (PBN) تا چه اندازه می‌تواند پرهزینه، پرریسک و زمان‌بر باشد. در ادامه، دلایلی را بررسی می‌کنیم که چرا استفاده از PBN دیگر استراتژی مناسبی در سئو محسوب نمی‌شود. اگر پس از این دلایل به دنبال روش‌های صحیح لینک‌سازی هستید، پیشنهاد می‌کنیم به آموزش‌های لینک‌سازی کلاه سفید نیز توجه کنید.

۱. هزینه بالای ساخت و نگهداری PBN

شاید در ابتدا ساخت PBN ساده و ارزان به نظر برسد، اما بدون رعایت نکات امنیتی، احتمال شناسایی توسط گوگل و در نتیجه جریمه‌های سنگین بسیار بالا خواهد بود. هزینه‌هایی مانند خرید دامنه، هاست، IP اختصاصی، مدیریت و به‌روزرسانی سایت‌ها و همچنین تولید محتوای مستمر، همگی بسیار زمان‌بر و پرهزینه هستند. اگر به فکر راه‌اندازی PBN هستید، باید از منابع مالی کافی برای مدیریت طولانی‌مدت آن نیز اطمینان حاصل کنید.

۲. زمان‌بر بودن ساخت شبکه قدرتمند

ایجاد و مدیریت یک PBN نیاز به زمان و تلاش زیادی دارد. باید دامنه‌های معتبر و آزاد شده را رصد و خریداری کنید، صفحات قبلی سایت را بازسازی کرده و اطلاعات تماس، لوگو و محتوای اختصاصی برای هر سایت آماده کنید. برای موفقیت در این مسیر، به تعداد زیادی سایت نیاز خواهید داشت که تا به نقطه بهره‌دهی برسند، زمان زیادی خواهد برد. در نتیجه، اگر تصمیم به ساخت PBN دارید، باید آن را به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت ببینید.

۳. غافل شدن از سایت اصلی

تمرکز و زمان زیادی که صرف ساخت و به‌روزرسانی PBN می‌شود، می‌تواند از توجه شما به سایت اصلی بکاهد. اگر همان انرژی و هزینه را صرف تولید محتوای ارزشمند و تقویت سایت اصلی کنید، به احتمال زیاد نتایج بهتری خواهید گرفت. بسیاری از سایت‌ها رقابت شدیدی برای رسیدن به صفحه اول گوگل ندارند و با تمرکز روی استراتژی‌های اصولی، می‌توانند موفقیت بیشتری کسب کنند.

۴. گوگل، بهترین دوست یا بزرگ‌ترین دشمن؟

گوگل تا زمانی که به قوانین و استانداردهایش احترام بگذاریم، دوست ما خواهد بود. گوگل و وبمستران هدف مشترکی دارند: جلب رضایت کاربران. هر روشی که به کاربران کمک کند، می‌تواند به سئو سایت نیز کمک کند. اما روش‌هایی مثل PBN که در دسته سئو کلاه سیاه قرار می‌گیرند، سایت ما را مقابل گوگل قرار می‌دهند و گوگل در طی سال‌ها ثابت کرده که می‌تواند دشمنی بی‌رحم و سخت‌گیر باشد.

مفهوم PBN از چه زمانی در سئو مطرح شد؟مفهوم PBN از چه زمانی در سئو مطرح شد؟

مفهوم PBN یا شبکه خصوصی لینک از ایده Link Farm یا “مزرعه لینک” که از سال ۱۹۹۹ در سئو مطرح شد، الهام گرفته است. در آن زمان، الگوریتم‌های گوگل وابستگی زیادی به تعداد و کیفیت لینک‌های ورودی داشتند و از معیار Page Rank برای سنجش اعتبار سایت‌ها استفاده می‌کردند. همین موضوع باعث شد که سایت‌های متعددی برای لینک‌سازی و افزایش رتبه در نتایج گوگل ایجاد شوند.

با گذشت زمان و افزایش استفاده از این روش، مزارع لینک به سرعت به شبکه‌هایی پراکنده و نامرتبط تبدیل شدند و الگوریتم‌های گوگل به مرور تأثیر این نوع لینک‌ها را کاهش دادند. در این مرحله، وبمسترها به راه‌اندازی شبکه‌های شخصی لینک‌سازی روی آوردند که منجر به پیدایش PBN به عنوان یک روش خصوصی لینک‌سازی شد.

تغییر از وبلاگ‌ها به دامنه‌های اختصاصی

با کاهش ارزش وبلاگ‌ها، دامنه‌های آزاد شده با قیمت مناسب و سرویس‌های هاست رایگان به گزینه‌ای مناسب برای ساخت شبکه PBN تبدیل شدند. این دامنه‌ها اغلب دارای Page Rank بالایی بودند و راه‌اندازی آن‌ها برای ایجاد شبکه‌های تخصصی با هزینه پایین امکان‌پذیر بود.

تلاش گوگل برای مقابله با PBN

گوگل همواره تلاش کرده تا با به‌روزرسانی الگوریتم‌هایی مانند پنگوئن (۲۰۱۲)، با شبکه‌های PBN مقابله کند. در نهایت، در سال ۲۰۱۴ گوگل با انجام بررسی‌های دستی و دقیق به طور گسترده به شناسایی و از بین بردن شبکه‌های PBN پرداخت. از این سال به بعد، استفاده از PBN با ریسک‌های زیادی همراه شد و بسیاری از سایت‌ها با جریمه و افت شدید رتبه مواجه شدند.

این مبارزه مداوم در نهایت باعث افزایش هزینه و کاهش اثربخشی لینک‌سازی از طریق PBN شد، اما همچنان این روش توسط برخی وبمسترها مورد استفاده قرار می‌گیرد، هرچند که با روش‌های جدید و پیچیده‌تری همراه شده است.

گوگل چگونه بک‌لینک‌های PBN را شناسایی و جریمه می‌کند؟گوگل چگونه بک‌لینک‌های PBN را شناسایی و جریمه می‌کند؟

راه‌اندازی یک شبکه خصوصی لینک (PBN) ممکن است ایده‌ای وسوسه‌انگیز و کاربردی به نظر برسد، اما به همان اندازه ریسک بالایی دارد. اگر شبکه شما توسط گوگل شناسایی شود، تمام سایت‌های موجود در آن با خطر جریمه و افت رتبه مواجه خواهند شد. گوگل از طریق مجموعه‌ای از معیارها می‌تواند PBNها را شناسایی کند.

روش شناسایی گوگل توضیح مختصر
مالکیت مشترک دامنه‌ها تمامی دامنه‌ها تحت مالکیت یک فرد یا شرکت هستند.
استفاده از هاست یا IP مشترک سایت‌های شبکه روی یک هاست یا IP مشابه قرار دارند.
تغییر موضوع و محتوای دامنه تغییر ناگهانی محتوای دامنه‌های خریداری‌شده موجب جلب توجه گوگل می‌شود.
تشابه اطلاعات تماس و برندینگ استفاده از اطلاعات تماس، لوگو و برندینگ مشابه در سایت‌ها، ارتباط شبکه را آشکار می‌کند.
محتوای قدیمی یا مشابه عدم به‌روزرسانی محتوا و استفاده از محتوای تکراری در سایت‌ها، شبکه را شناسایی‌پذیر می‌سازد.
عدم لینک‌دهی به سایت‌های دیگر سایت‌های شبکه فقط به یکدیگر لینک می‌دهند و به دیگر سایت‌های مرتبط لینک نمی‌دهند.
نبود فعالیت در شبکه‌های اجتماعی سایت‌ها لینک‌های جدیدی نمی‌گیرند یا در شبکه‌های اجتماعی فعالیتی ندارند.

۱. مالکیت مشترک دامنه‌ها

گوگل به مالکیت دامنه‌ها دسترسی دارد و اگر تمامی دامنه‌های موجود در یک شبکه به نام یک فرد یا شرکت ثبت شده باشند، شناسایی ارتباط میان آن‌ها برای گوگل آسان خواهد بود. برای کاهش این ریسک، بهتر است دامنه‌ها با نام افراد مختلف ثبت شوند یا اطلاعات مالکیت مخفی بماند.

۲. استفاده از هاست یا IP مشترک

اگر تمامی سایت‌های موجود در یک شبکه PBN بر روی یک هاست یا IP مشترک باشند، گوگل می‌تواند به راحتی ارتباط میان آن‌ها را شناسایی کند. برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از هاست‌های متفاوت یا IPهای اختصاصی برای هر دامنه توصیه می‌شود.

۳. تغییر موضوع و محتوای دامنه

تغییر ناگهانی در محتوا و ساختار دامنه‌های خریداری‌شده می‌تواند گوگل را به شناسایی PBN مشکوک کند. حفظ محتوای اصلی و شبیه‌سازی صفحات پیشین با ابزارهایی مانند Archive.org می‌تواند به طبیعی‌سازی شبکه کمک کند.

۴. تشابه اطلاعات تماس و برندینگ

استفاده از اطلاعات تماس، لوگو، و سایر جزئیات برندینگ یکسان در سایت‌های شبکه، گوگل را به ارتباط آن‌ها مشکوک می‌کند. برای جلوگیری از این مشکل، هر سایت باید اطلاعات تماس و هویت برند منحصربه‌فردی داشته باشد.

۵. محتوای قدیمی یا مشابه

سایت‌های موجود در شبکه PBN باید دارای محتوای تازه و باکیفیت باشند. استفاده از محتوای تکراری یا قدیمی می‌تواند نشانه‌ای از غیرطبیعی بودن شبکه باشد و در نهایت منجر به کاهش اعتبار آن‌ها شود. محتوای اختصاصی و به‌روزرسانی‌های منظم برای هر سایت ضروری است.

۶. عدم لینک‌دهی به سایت‌های دیگر

سایت‌های یک شبکه PBN که تنها به یکدیگر لینک دهند و به دیگر سایت‌های معتبر و مرتبط لینک ندهند، برای گوگل غیرطبیعی به نظر می‌رسند. افزودن لینک‌های خارجی مرتبط به محتوای هر سایت به طبیعی جلوه دادن لینک‌سازی کمک می‌کند.

۷. نبود فعالیت در شبکه‌های اجتماعی

سایت‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی فعال نیستند یا لینک‌های جدیدی دریافت نمی‌کنند، اعتبار خود را از دست می‌دهند. سایت‌های شبکه PBN باید از طریق لینک‌سازی طبیعی و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی سیگنال‌های مثبت ارسال کنند تا شبکه معتبرتر به نظر برسد.

خبر خوب برای شما عزیزانی که در مشهد زندگی میکنید. آژانس مهام با سابقه 7 ساله در حوزه‌هایی نظیر طراحی سایت در مشهد و خدمات سئو در مشهد بعنوان بهترین آژانس بازاریابی محتوا در مشهد شناخته می‌شود.

PBN؛ چرا دیگر ارزش ریسک ندارد؟

اگرچه برخی همچنان PBN را در دسته روش‌های سئوی خاکستری قرار می‌دهند، اما تجربه و شواهد نشان می‌دهد که این روش در واقع یکی از تکنیک‌های سئو کلاه سیاه محسوب می‌شود. گوگل نیز به دلیل ماهیت غیرطبیعی این شبکه‌ها، سایت‌هایی که از آن استفاده کنند را به شدت جریمه می‌کند. برای ایجاد بک‌لینک‌های معتبر و ایمن، بهتر است به جای استفاده از PBN، به روش‌های طبیعی مانند بلاگ‌نویسی مهمان، تولید محتوای ارزشمند در فروم‌ها، انتشار رپورتاژ آگهی و سایر روش‌های لینک‌سازی اصولی روی بیاورید. با این روش‌ها، نه تنها می‌توانید اعتبار سایت خود را افزایش دهید، بلکه از خطر جریمه‌های گوگل نیز در امان خواهید بود.

سوالات متداول درباره شبکه وبلاگ خصوصی (PBN)

شبکه وبلاگ خصوصی (PBN) چیست؟

PBN یا Private Blog Network، مجموعه‌ای از سایت‌های خصوصی است که به منظور ایجاد بک‌لینک برای بهبود رتبه یک سایت اصلی در نتایج جستجو ایجاد می‌شود. این شبکه به صورت مصنوعی ساخته شده تا با انتقال اعتبار از چندین سایت به سایت هدف، رتبه آن را تقویت کند.

چرا برخی از افراد از PBN استفاده می‌کنند؟

بعضی از متخصصان سئو از PBN به عنوان یک راه سریع و مؤثر برای افزایش بک‌لینک‌ها استفاده می‌کنند. در این روش، کنترل کامل بر منابع لینک‌دهی وجود دارد و می‌توان به راحتی لینک‌ها را تنظیم و مدیریت کرد.

آیا PBN جزو روش‌های سئو کلاه سیاه است؟

بله، اگرچه برخی این روش را در دسته سئوی خاکستری قرار می‌دهند، اما شواهد نشان می‌دهد که PBN در واقع یک تکنیک کلاه سیاه محسوب می‌شود. گوگل این روش را به عنوان تلاشی غیرطبیعی برای دستکاری رتبه‌بندی شناسایی می‌کند و سایت‌های استفاده‌کننده از PBN را جریمه می‌کند.

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آنچه در این مقاله میخوانیم

ما هر روز کلی مطالب آموزشی جالب در اینستاگراممون منتشر می‌کنیم!